O Γιάννης Δημογιάννης είναι γνωστός για τη δράση του στο αναπηρικό κίνημα και τις προσπάθειες που κάνει για ίσα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία σε μία πόλη "αφιλόξενη" για ΑΜΕΑ, όπως η Πάτρα. Το τελευταίο διάστημα όμως έχει ανάλαβει ένα ακόμα θεάρεστο έργο. Βρίσκεται στο πλευρό των μεταναστών που ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες στη Νότια πλευρά της πόλης. Με λίγα χρήματα, πολλή αγάπη και εθελοντική προσφορά από συμπολίτες μας βοηθά τους ανθρώπους που η πολιτεία τους έχει γυρίσει την πλάτη . Είναι ο "δικός τους άνθρωπος", εκείνος που τους προσφέρει φαγητό, ρούχα , και ένα πλατύ χαμόγελο σε καθημερινή βάση....
Κύριε Δημογιάννη μιλήστε μας για αυτή την πρωτοβουλία. Είστε ένας "άλληλέγγυος άνθρωπος" σε μία πόλη που στερείται κοινωνικών δομών, και απέναντι σ’ ένα κράτος, που αφήνει στο περιθώριο όσους ανθρώπους γνωρίζουν το σκληρό πρόσωπο της ζωής...Τι σας ώθησε να προχωρήσετε στη συγκεκριμένη δράση;
Όσο κι αν φανεί παράξενο - παλιότερα, ούτε καν θα φανταζόμουν πως θα εμπλεκόμουν ποτέ σε μία παρόμοια δράση κοινωνικής παρέμβασης. Τα πράγματα, όμως, δρομολογήθηκαν, από τη στιγμή που συνειδητοποίησα τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών, στο ερείπιο της Αβέξ. Ήταν 15 Γενάρη, καταχείμωνο, και εγώ βρέθηκα ξαφνικά αντιμέτωπος μ’ ένα σκηνικό ανέχειας, και εξαθλίωσης, που παρέπεμπε μονάχα σε πόλεμο. Και τότε, αναλογίστηκα για πρώτη φορά, στη ζωή μου, το φάσμα της πείνας. Όσο για την αφορμή, φαντάζει τραγική: στην Αβέξ είδα πως 10 περίπου μετανάστες κινδύνεψαν να μείνουν, παρ’ ολίγον, νηστικοί, στο συσσίτιο μας. Το συναίσθημα ήταν σοκαριστικό, και έκτοτε, με στιγμάτισε, με καθόρισε. Σκέφτηκα πως, ανά πάσα στιγμή, θα μπορούσα να βρεθώ και εγώ, σ’ αυτή τη δεινή θέση. Έκανα, λοιπόν, το αυτονόητο. Υποσχέθηκα στη συνείδησή μου, ν’ αγωνιστώ, ώστε κανείς να μη μείνει νηστικός, στην Πάτρα του 2017. Ντόπιος ή ξένος, η διάκριση δεν με αφορά.
Μοιράζετε αγάπη και χαμόγελο. Από που αντλείτε όλη αυτή την ενέργεια;
Μπορεί να ακουστεί ασυνήθιστο, αλλά το χαμόγελο θρέφεται μέσα μου, εξαιτίας της αναπηρίας. Εδώ και 28 χρόνια ζω καθημερινά μία σκληρή, συχνά ανελέητη μάχη επιβίωσης. Βλέπεις το σώμα σου, σταδιακά να αδυνατεί, να σε εγκαταλείπει. Επιλογή άλλη δεν απομένει, τουλάχιστον στα δικά μου μάτια. Ή παραιτείσαι από το δικαίωμά σου στη ζωή, στ’ όνειρο, την ευτυχία ή σφίγγεις τα δόντια και πολεμάς. Το χαμόγελο είναι ένα ακαταμάχητο όπλο. Συμβαίνει σχεδόν ενστικτωδώς. Γελάς και υπόσχεσαι στον εαυτό σου πως δε θα στερηθείς τίποτε από όσα σε γεμίζουν, σε αναπαύουν. Πως θα τα καταφέρεις. Στην ουσία, με το χαμόγελο κερδίζεις μία αναγκαία ανάσα, προκειμένου να μην πνιγείς από τις ρουφήχτρες της ζωής.
Και στο τέλος της ημέρας ποιος είναι ο απολογισμός που κάνετε;
Συνήθως, αυτή είναι και η τελευταία σκέψη, πριν κοιμηθώ: «Κουραστήκαμε σήμερα, φίλε, αλλά άξιζε ο κόπος»… Η ανακούφιση πως τελικά δεν σε γονάτισαν οι Λαιστρυγόνες και οι Κύκλωπες.
Υπήρξαν άνθρωποι που σας γύρισαν την πλάτη; Που δεν είδαν με θετικό μάτι τη δράση σας;
Υπήρξαν όντως αρκετοί, ακόμη και φίλοι. Εκτιμώ πως θα είχαν διάφορους λόγους, που διαφώνησαν με τις καινούργιες επιλογές ή δράσεις μου. Είναι σεβαστό, αλλά και απόρροια του διαφορετικού τρόπου, που ερμηνεύουμε τα πράγματα. Συνήθως κάνουμε αποδεχτά, όσα ανταποκρίνονται στη φύση μας. Όσα, αντιθέτως, ξεφεύγουν από την «επικράτεια» μας, συχνά αντιμετωπίζονται καχύποπτα, αδιάφορα, είτε και εχθρικά. Αυτή η απορριπτική στάση προς τον άλλον και τη ζωή του, είναι και η αιτία, που οξύνει την εμπάθεια, το φανατισμό, την προκατάληψη - εν τέλει, τα στερεότυπα. Σε αυτό το σημείο, όμως, απλά αναρωτιέμαι. Όσοι είδαν κακοπροαίρετα τις δράσεις μας, τι θα έκαναν την ώρα της δικιάς τους οδύνης; Την ώρα της πείνας, της στέρησης, της εξαθλίωσης, εξαιτίας εξωγενών, αστάθμητων παραγόντων…
Ποιοι είναι οι άνθρωποι που στάθηκαν στο πλευρό σας;
Για να επανέλθω, κ.Σταθοπούλου, στο αρχικό, εύστοχο σχόλιό σας, το κράτος αλλά και οι τοπικές αρχές, έως τώρα, απουσιάζουν αδικαιολόγητα, έως και προκλητικά από το μεταναστευτικό. Σας απαντώ ευθέως. Η συμμέτοχη μου στα συσσίτια των μεταναστών απέδειξε περίτρανα πως οι μόνοι, που διέπρεψαν με την ευαισθησία και την ανθρωπιά τους, ήταν οι πολίτες και μόνον οι πολίτες. Η μάχη που δόθηκε ήταν, πραγματικά, ένας θρίαμβος, και συνάμα ένα εξαίσιο παράδειγμα αυτού που εγώ αποκαλώ «κοινωνία των πολιτών» και «οικονομία των φτωχών». Με άλλα λόγια, εκεί που το κράτος και η εξουσία αδιαφορούν, εγκλωβισμένοι στο θλιβερό τους μικρόκοσμο, μόνον οι πολίτες έβαλαν πλάτη στα ζόρικα. Και κυριολεκτικά, διέπρεψαν, παραδίδοντας τα δικά τους «σεμινάρια» διαχείρισης της κρίσης.
Τελικά μόνο η εθελοντική προσφορά καλύπτει τα τεράστια κενά της πολιτείας;
Μπορεί εν μέρει, ιδίως σε κρίσιμες στιγμές, αλλά οι εθελοντές δεν επαρκούν, για να αντικαταστήσουν την πολιτεία. Οι ρόλοι είναι διακριτοί, αλλά ο καθείς ας ανταποκριθεί στο χρέος που του αναλογεί.
Τέλος ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε σε όλους εμάς που κάνουμε κριτική από τον βολικό καναπέ του σπιτιού μας και δεν αναλαμβάνουμε δράσεις σε όποιο επίπεδο μπορούμε.
Καλός, δε λέω, ο καναπές, και αναπαυτικός. Το θέμα είναι τι γίνεται εξαιτίας της καταχρηστικής «ανάπαυσης», της παθητικότητας, είτε της αδιαφορίας - αν θέλετε - απέναντι στο κοινό μας πόνο. Εδώ, λοιπόν, καταφεύγω στην επισήμανση του ψυχίατρου Irvin Yallom: «στην αρχαιότητα, ο Ύπνος και ο Θάνατος ήταν αδέλφια!!» Εύχομαι, επομένως, σε όσους ενδίδουν ανώδυνα στην «κουλτούρα του καναπέ», να μην ενδώσουν ανώδυνα και στην ισόβια ύπνωση. Ενίοτε, καταλήγει στο θάνατο. Ας προτιμήσουμε καλύτερα τη ζωή.
Mαρία Σταθοπούλου
