Η άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό μας έφερε όλους, κοινωνία και επιχειρηματική κοινότητα, αντιμέτωπους με τη δύσκολη πραγματικότητα που κληθήκαμε να διαχειριστούμε. Η ενθαρρυντική και αισιόδοξη πλευρά είναι ασφαλώς η επιτυχία της Ελλάδας στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, την οποία οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κυρίως στην προβολή της χώρας μας ως ενός ασφαλούς τουριστικού προορισμού τα επόμενα χρόνια.
Η άλλη πλευρά, που θα βάλει σε περαιτέρω δοκιμασία την κοινωνική συνοχή της Ελληνικής κοινωνίας, σχετίζεται με την κατάσταση που θα επικρατήσει το επόμενο διάστημα σε όλες τις εκφάνσεις της αγοράς: επιχειρηματικότητα, παραγωγή, εργασιακές σχέσεις κ.ά.
Προσωπικά, δεν βλέπω να υπάρχει άλλη λύση από την διοχέτευση ρευστού στην αγορά για να μετριαστούν οι δυσμενέστατες επιπτώσεις που προκάλεσε η πανδημία. Την άποψή μου αυτή την εξέφρασα από την έναρξη των περιοριστικών μέτρων της κυβέρνησης που αφορούσαν σε πρώτη φάση την Αχαΐα, δηλαδή πριν από την 23η Μαρτίου 2020.
Για παράδειγμα, ένας τρόπος διοχέτευσης ρευστού στην αγορά είναι η ενεργοποίηση με νομοθέτηση συνοπτικών διαδικασιών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, των προγραμμάτων έργων και υποδομών που επιχορηγούνται από το ΕΣΠΑ, των έργων που βρίσκονται σε προγραμματισμό ή πρόκειται να προγραμματισθούν από τις Περιφέρειες και τους Δήμους. Έτσι θα τονωθεί η απασχόληση και η επιχειρηματικότητα αλλά και θα προκύψουν έσοδα για το Δημόσιο και για τα ασφαλιστικά ταμεία, από λιμνάζοντα κεφάλαια.
Πιστεύω ότι η «επόμενη μέρα» δεν θυμίζει σε τίποτα το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον που ζούσαμε πριν από τον προηγούμενο Μάρτιο. Όλοι μας συμφωνούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία νέα πραγματικότητα, ελπίζοντας ότι αυτή δεν θα είναι εν τέλει καταστροφική για τον άνθρωπο, τον εργαζόμενο, τον επιχειρηματία, τον καταναλωτή. Θέλω να είμαι αισιόδοξος και πραγματικά προσπαθώ πολύ για να βρω πειστικούς λόγους και βάσιμα επιχειρήματα που να ενισχύουν αυτή την αισιόδοξη προοπτική.
Αχτίδα φωτός αποτελεί ο ζήλος της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας να βρει σύντομα τον αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης του κορωνοϊού που θα μας επιτρέψει να επιστρέψουμε με ασφάλεια στη συνήθη καθημερινότητά μας. Ωστόσο, για την εξεύρεση του αντιδότου στον covid-19, τη μαζική παραγωγή του και τη διοχέτευσή του στον παγκόσμιο πληθυσμό βάσει ενός επιστημονικού πρωτοκόλλου, θα απαιτηθεί να περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η αγορά όμως λειτουργεί με δικούς της κανόνες και όλες οι εκτιμήσεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούμε να «αγοράσουμε» άλλο χρόνο, καθώς έχει ήδη διαμορφωθεί μια εκρηκτική κατάσταση που προκαλεί αλυσιδωτές απειλές. Επανέρχομαι στην εκτίμησή μου περί της ανάγκης να «αιμοδοτηθεί» η οικονομία με ρευστό, εκφράζοντας την άποψη ότι θα πρέπει όλες οι κοινωνικές ομάδες και οι επιχειρηματικοί κλάδοι να σκεφτούμε διαφορετικά από τον τρόπο που σκεφτόμασταν πριν από τον κορωνοϊό, με μοναδικό γνώμονα το κοινό συμφέρον.
Θα χρησιμοποιήσω ένα παράδειγμα για να εξηγήσω τι εννοώ: Αν ένας από τους επιμέρους στόχους είναι να ξαναγίνει παραγωγικός ο κλάδος της μαζικής εστίασης, απαιτείται να αλλάξουν συνήθειες και καταναλωτικές συμπεριφορές πολλών ετών, όπως για παράδειγμα στο ωράριο λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, ώστε να του δοθεί η δυνατότητα να πάρει οικονομικές ανάσες και να αποφύγει τον πνιγμό. Ενδεχόμενες αλλαγές στο ωράριο λειτουργίας των εμπορικών επιχειρήσεων δεν συνιστά απαραίτητα και συρρίκνωση του τζίρου τους, καθώς η κρίση που διανύουμε έδειξε ότι μπορούμε να αλλάξουμε ριζικά τις καταναλωτικές και άλλες συνήθειές μας, προσαρμόζοντας τις ανάγκες μας στις επικρατούσες συνθήκες.
Εξίσου σημαντικό είναι να αντιληφθούμε όλοι μας ότι στο διάστημα που θα χρειαστεί μέχρι να επανέλθει η ομαλότητα, απαιτείται η ομόθυμη στήριξη της τοπικής οικονομίας. Θα χρησιμοποιήσω άλλο ένα παράδειγμα: Όλα δείχνουν ότι ο τουρισμός θα βασιστεί στο ελληνικό στοιχείο στα επόμενα χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι με τη σειρά του ο τουριστικός κλάδος θα πρέπει να στηρίξει την τοπική παραγωγή και κατανάλωση, προκειμένου να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις που προκάλεσε ο κορωνοϊός και τις οποίες μονάχα ως υπόθεση εργασίας μπορούμε να προβλέψουμε σήμερα σε βάθος. Ακόμα και στις αγορές που κάνουμε ή θα κάνουμε μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου πρέπει να έχουν προτεραιότητα οι τοπικές επιχειρήσεις.
Απαιτείται να συνειδητοποιήσουμε ότι η στήριξη της τοπικής οικονομίας δεν είναι ένα επιχειρηματικό ευφυολόγημα, αλλά μια κοινωνική συμπεριφορά που την έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ και θα μας επιτρέψει να έχουμε αφενός μια ισχυρή τοπική οικονομία και αφετέρου να αποκτήσουμε παραγωγική αυτονομία.
Ως καταναλωτές οφείλουμε να στείλουμε το μήνυμα της παραγωγικής ανασυγκρότησης που περιέγραψα και η οποία θα μας οδηγήσει με ακρίβεια σε ένα νέο οικονομικό και παραγωγικό μοντέλο. Ο αγώνας που δίνουμε είναι για την επιβίωσή μας και η εποχή που διανύουμε απαιτεί να παραμείνουν ενωμένες οι τοπικές δυνάμεις (κοινωνικές, παραγωγικές, οικονομικές κ.ά.). Δεν έχουμε την πολυτέλεια να σπαταλάμε ενέργεια και χρόνο σε ανέξοδες διαμάχες και επιχειρηματικές ή προσωπικές αντιπαλότητες. Διαφορετικά πολύ φοβάμαι ότι δεν έχουμε
μέλλον.*Του Πλάτωνα Μαρλαφέκα – Προέδρου Επιμελητηρίου Αχαΐας
