Ακραία φαινόμενα όπως ο πρόσφατος Μεσογειακός κυκλώνας, ο επονομαζόμενος Ιανός, έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους τα τελευταία χρόνια όλο και με μεγαλύτερη συχνότητα, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στο πέρασμά τους. Στην πλειοψηφία τους τα μετεωρολογικά μοντέλα πρόβλεψης του κλίματος μας προϊδεάζουν ότι στις επόμενες δεκαετίες οι βροχοπτώσεις θα είναι μεγαλύτερης έντασης και μικρότερης διάρκειας, με αποτέλεσμα στο μέλλον πολλές περιοχές θα κατακλύζονται από τόνους νερού. Συνεπώς, οι πλημμύρες, ένα πολυδιάστατο ζήτημα, με ρίζες σε πολλές επιμέρους αιτίες, τόσο φυσικές όπως οι έντονες βροχοπτώσεις, η μεγάλη κλίση των πρανών, τα γυμνά από βλάστηση ή μικρής απορροφητικότητας εδάφη, όσο και ανθρωπογενείς όπως το εκτεταμένο «μπάζωμα» των ρεμάτων και ποταμών, η αποψίλωση των δασών, η μετατροπή των παρόχθιων πλημμυρικών ζωνών σε αστική γη, θα επιδεινωθούν. Οι λύσεις σε ένα τέτοιο σύνθετο ζήτημα έχουν επίσης πολλές διαστάσεις και παραμέτρους. Αρωγός στην προστασία των πολιτών, τώρα, αλλά και στο μέλλον απέναντι στα ακραία καιρικά φαινόμενο, είναι η χρήση της τεχνολογίας. Η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης πλημμυρών (με χρήση εκτεταμένου δικτύου μετεωρολογικών σταθμών, καθώς και η εγκατάσταση υδρομετρικών σταθμών για την παρακολούθηση σε καίριες θέσεις της στάθμης των ποταμών) αποτελούν χρήσιμα εργαλεία στα χέρια της πολιτικής προστασίας. Ταυτόχρονα όμως μια σειρά έργων θα πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν, όπως αντιπλημμυρικά φράγματα, έργα ορεινής υδρονομίας και έργα σε συμφωνία με τη φύση. Οι λύσεις θα πρέπει να βρίσκουν σύμφωνη την τοπική κοινωνία, να επιλέγονται σε ανοικτό διάλογο με αυτήν, με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης ζωής και την αειφορική χρήση του περιβάλλοντος.
* Η Ουρανία Τζωράκη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
