Μέρες που είναι, το καρναβάλι έρχεται, είδα ξανά στην επικαιρότητα να συζητιέται η Γιαννούλα η Κουλουρού. Κάποιοι καταγγέλλουν το βάρβαρο έθιμο, κάποιοι ντρέπονται για αυτό...Ομως ποια είναι η σχέση της Πόλης μας, της Πάτρας, και όλων μας κατά συνέπεια, με την Γιαννούλα την Κουλουρού, που κάνει αισθητή την παρουσία της κάθε χρόνο εκείνες τις μέρες που η Πόλη μας είναι πιο τολμηρή, πιο θρασύς ίσως, αλλά σίγουρα πιο ειλικρινής και αυθόρμητη;

Η Γιαννούλα ήταν εμμονική, είχε πολύ έντονες και ανεκπλήρωτες επιθυμίες. Ήθελε πολύ να παντρευτεί για να μην είναι μόνη, ένιωθε λοιπόν έντονη μοναξιά. Ήθελε τον άνδρα της, όμως, πλούσιο και ισχυρό. Ηταν αμετροεπής, ή φαντασμένη, όπως θες πέστο, ενώ μπορούσαν να την πείθουν και να την ξεγελούν εύκολα και κατ' εξακολούθηση... Ηταν αφελής, λοιπόν, και όχι έξυπνη.

Πάντα ένας τρόπος για να ξορκίσουμε τους φόβους μας είναι να τους προσωποποιήσουμε και να τους προβάλουμε σε ένα τρίτο πρόσωπο: έναν αποδιοπομπαίο τράγο, που η εμφανής αδυναμία του μας εξασφαλίζει ότι πρόκειται για κάτι άλλο, διαφορετικό, μακριά από εμάς. Και όσο πιο αδύνατος και καταφρονεμένος, τόσο η απόσταση είναι μεγαλύτερη και ασφαλής, σχεδόν για όλους. Κάπως έτσι πρέπει να εξηγείται η σκληρότητα των ανθρώπων προς τους αδύνατους στην διάρκεια των χρόνων. Δεν μπορώ να σκεφθώ τίποτα άλλο.

Με έναν τρόπο, λοιπόν, η Γιαννούλα ήταν ό,τι φοβόντουσαν περισσότερο όλοι και ο καθένας ξεχωριστά. Και ο μόνος τρόπος για να ξορκίζεις τους φόβους σου είναι να τους περιγελάσεις, να τους διαπομπεύσεις, να τους εξευτελίσεις.

Με αυτόν τον τρόπο, όμως, η Γιαννούλα ήταν ένα φάντασμα, που το φοβόντουσαν όλοι, αφού επάνω της βλέπανε αυτό που δεν θα 'θελαν να είναι: Τον σκοτεινό τους εαυτό. Αλλά βεβαίως ήταν και ένας μάρτυρας αφού έπρεπε να υποφέρει για τη... σωτηρία των άλλων.

Και πέρασε ο καιρός, οι άνθρωποι έφυγαν και ήρθαν άλλοι, με τις ίδιες ανάγκες και τους ίδιους φόβους και η Γιαννούλα εκεί, σταθερή, παρούσα, στοιχειό της Πάτρας, μαζί με την Πατρινέλλα, να θυμίζει τις μέρες της, το υπερωκεάνιο που έπιανε στο λιμάνι και θα έφερνε τον πρόεδρο της Αμερικής, τον Γουίλσον, να την γεμίσει δώρα, να την παντρευτεί.

Με τα χρόνια η Γιαννούλα και η Πάτρα άρχισαν να μοιάζουν, να συγγενεύουν, να ταυτίζονται. Χρόνια η Πάτρα περίμενε τον πρόεδρο που θα έφερνε τα δώρα του, τους δρόμους τους μεγάλους, το τρένο και τις τόσες άλλες υποσχέσεις που καθυστερούσαν.

Εμαθε όμως η μία ν' αγαπάει την άλλη, σαν αδελφές με την ίδια μοίρα.

Και πλέον σκέπτομαι ότι δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως η δεύτερη θα ήθελε να ξεχάσει την πρώτη...

* Ο Θεόδωρος Καμπέρος είναι προϊστάμενος της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Δυτικής Ελλάδας.