Δεν είναι η πρώτη φορά που το στικάκι διεισδύει στην πολιτική ζωή για να αποκαλύψει το περιεχόμενο που κρύβει, ως προϊόν μίας «μάγκικης» καταγραφής, ένα περιεχόμενο όμως που δεν ήταν, ούτε μπορούσε να είναι, δημόσιο.
Το τελευταίο στικάκι που απασχόλησε την επικαιρότητα, μετά την άρνηση του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων να το παραλάβει, κινείται σε ανώτερα θεσμικά επίπεδα, καθώς εκεί έχουν καταγραφεί, εν αγνοία των συμμετεχόντων υπουργών οικονομικών της ΕΕ στο Eurogroup του 2015, οι συνομιλίες τους, μετά από καταγραφή του τότε Ελληνα υπουργού οικονομικών.
Δύο είναι οι βασικές διαστάσεις της καταγραφής και της προσπάθειας δημοσιοποίησης της, μία νομική και μία πολιτική.
Για τη νομική διάσταση, μπορούν να γραφούν επιστημονικές διατριβές πάνω στο θέμα, με κυρίαρχη άποψη, προφανώς αυτή της μη νόμιμης καταγραφής και δημοσιοποίησης. Εξάλλου σε όλα τα επίπεδα του δικαίου και με πλείστες διατάξεις, η τάση προστασίας της ιδιωτικότητας και της προσωπικότητας είναι δεδομένη, εάν κάτι δεν προβλέπεται ή δεν συμφωνείται να είναι δημόσιο.
Έτσι, εάν σε ένα συλλογικό όργανο δεν επιβάλλεται κανονιστικά ή δεν συμφωνείται από τους συμμετέχοντες η δημοσιότητα και το μέσο που την εξασφαλίζει, τότε η συνεδρίασή του είναι εμπιστευτική, χωρίς να είναι απόρρητη. Οι συνεδριάσεις του Eurogroup δεν χαρακτηρίζονται ως δημόσιες, ούτε υπάρχει θεσμοθετημένο μέσο που τις δημοσιοποιεί, επομένως είναι εμπιστευτικές και ως εκ τούτου προϋποθέτουν τον σεβασμό της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων.
Η άλλη διάσταση, η άμεση, είναι η πολιτική, η οποία μόνο σε ένα μέρος ακουμπά τη νομική και συγκεκριμένα στην παραβίαση της αρχής της εμπιστευτικότητας.
Τι μπορεί να κάνει έναν πολιτικό να πιστεύει ότι χτίζει την πολιτική του καριέρα σε στικάκια στα οποία κατέγραψε με μαγκιά τους εν αγνοία τελούντες συνομιλητές του να συνομιλούν; Τι τον κάνει να πιστεύει ότι θα βγει κερδισμένος εάν δημοσιοποιήσει αυτή την καταγραφή ; και τι τελικά προσφέρει στην κοινωνία εάν κάνει κάτι τέτοιο; Κατά τη γνώμη μου, τίποτα, απολύτως τίποτα. Το μόνο που θα πετύχει είναι μία ανούσια προβολή του προσώπου του, για το οποίο δυστυχώς ο ίδιος πιστεύει ότι ξεχωρίζει.
Κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος καταλαβαίνει ότι οι συγκεκριμένοι διάλογοι για τα γνωστά θέματα, έγιναν στα πλαίσια τακτικισμών και στρατηγικών, που προφανώς εκδηλώνουν στιγμές έντασης και πίεσης. Σημασία έχει το πώς εμείς ως κράτος εκπροσωπηθήκαμε στις συγκεκριμένες συνεδριάσεις, με ποια στάση, με ποιες θέσεις και με ποια αποτελέσματα. Θα ήταν ένα δυστύχημα για τη χώρα μας αν οι συγκεκριμένες συνεδριάσεις θα έπρεπε να προβάλλονται δημοσίως στη Δανία, στη Σλοβενία ή στη Γερμανία και αν οι εκπρόσωποι των κρατών αυτών, θα έπρεπε να αντικαταστήσουν την ελευθερία της έκφρασης και απόφασής τους με τη δέσμευση ενός άκαμπτου λόγου και με χειραγωγημένες από την κοινή τους γνώμη αποφάσεις. Και θα ήταν ένα μεγαλύτερο δυστύχημα, εάν εμείς προδίδαμε την εμπιστευτικότητα και τη σοβαρότητα μίας συνεδρίασης πολιτικών εταίρων με την φαιδρότητα του αλαζονικού μας μικρόκοσμου. Εκτός εάν θέλαμε να επιδιώξουμε το δυστύχημα, χάριν της πολιτικής μας καριέρας.
* Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω, πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Νομικών Μελετών Καινοτόμου και Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας.
