Τέσσερις ώρες διήρκεσε η πολυαναμενόμενη συνάντηση Πούτιν – Μπάιντεν στη Γενεύη, η οποία παρά την αρχική αμηχανία χαρακτηρίστηκε επιτυχημένη τουλάχιστον από τη ρωσική πλευρά. Ο καθαρός χρόνος των συνομιλιών ήταν περίπου δυόμιση ώρες. Το στίγμα έδωσε ο Αμερικανός πρόεδρος δηλώνοντας πως είναι καλύτερο να συναντιέται κανείς πρόσωπο με πρόσωπο.
Ο Τζο Μπάιντεν και ο Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσαν τα χέρια στην είσοδο της βίλας λα Γκραντζ στη Γενεύη. Πρώτος έτεινε το χέρι, χαμογελαστός, ο Τζο Μπάιντεν, προς τον πιο συγκρατημένο Βλαντίμιρ Πούτιν. Η αμηχανία ήταν έκδηλη στις εικόνες από το εσωτερικό, στην αυστηρή βιβλιοθήκη της βίλας του 18ου αιώνα.
Οι δύο ηγέτες πλαισιωμένοι από τους υπουργούς εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και Σεργκέι Λαβρόφ φάνηκαν σα να απέφευγαν να κοιτάξουν ο ένας τον άλλον. Λίγο πριν αρχίσουν οι συνομιλίες ο Ρώσος πρόεδρος ευχαρίστησε τον Τζο Μπάιντεν για την πρωτοβουλία της συνάντησης.
Νωρίτερα ο Τζο Μπάιντεν είχε τονίσει πως οι δύο ηγέτες πρέπει να εστιάσουν στα σημεία κοινού συμφέροντος λέγοντας: «Πιστεύω ότι είναι πάντα καλύτερο να συναντιόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο. Και όπου δεν συμφωνούμε, να βρούμε έναν προβλέψιμο και λογικό τρόπο να εκφράζουμε τις διαφωνίες μας».
Περίπου τέσσερις ώρες μετά η συνάντηση ολοκληρώθηκε με τον Τζο Μπάιντεν να κάνει ένα νεύμα στους δημοσιογράφους. Σύμφωνα με πρώτη εκτίμηση του ρωσικού πρακτορείου Interfax οι έντονες συνομιλίες ήταν αρκετά επιτυχημένες.
Στο ξεκίνημα της συνάντησης που τράβηξε την προσοχή όλων ήταν το χάος που επικράτησε έξω από τη βίλα και στο εσωτερικό από τους διαπιστευμένους φωτορεπόρτερ και δημοσιογράφους αλλά και άνδρες της ασφάλειας. Σκηνικό που είχε επαναληφθεί το 1985.
Έκαναν ερωτήσεις όλοι μαζί, φώναζαν και έσπρωχναν ο ένας τον άλλον, ώσπου επενέβη η ασφάλεια του Ρώσου προέδρου.
Ο Τζο Μπάιντεν κάποια στιγμή φάνηκε να κάνει ένα νεύμα συγκατάβασης. Είχε προηγηθεί ερώτηση αν εμπιστεύεται τον Ρώσο ομόλογό του. Όμως η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου διευκρίνισε λίγο αργότερα πως δεν απαντούσε στην ερώτηση.
Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι διαφωνούν, ενώ επιστρέφουν στις θέσεις τους οι πρέσβεις που είχαν ανακληθεί. Ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε εποικοδομητικές τις συζητήσεις και δήλωσε πως δεν υπήρξε εχθρότητα. Απέφυγε να δώσει απαντήσεις για το Ναβάλνι, ενώ θα αρχίσουν συζητήσεις για την κυβερνοασφάλεια. Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι «για μια ακόμη φορά πείσθηκα ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι ένα πολύ έμπειρος άνθρωπος».
«Είναι καθόλα προφανές. Μαζί συζητούσαμε κοιτώντας στα μάτια ο ένας τον άλλο σχεδόν δύο ώρες. Δεν συμβαίνει με όλους τους ηγέτες να συζητάς έτσι αναλυτικά κοιτώντας στα μάτια ο ένας τον άλλον»,
Στις ΗΠΑ
Στρατηγικός Διάλογος Σταθερότητας αναμένεται να αρχίσει ανάμεσα στην Αμερική και την Ρωσία προσεχώς όπως ανακοίνωσαν οι δυο Προέδροι στις συνεντεύξεις τύπου που παραχώρησαν μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της Γενεύης.
Στόχος του νέου αυτού επίσημου δίαυλου επικοινωνίας θα είναι η επίτευξη της προβλεψιμότητας και της λεγόμενης στρατηγικής σταθερότητας ανάμεσα στις δύο χώρες, που ήταν και ο διακηρυγμένος στόχος της Ουάσιγκτον. “Κατά πόσο αυτό το εγχείρημα θα είναι επιτυχές θα φανεί τους επόμενους μήνες” είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος.
Οι δύο πρόεδροι αποφάσισαν την επιστροφή των πρεσβευτών τους το προσεχές διάστημα σε Ουάσιγκτον και Μόσχα, το μόνο χειροπιαστό αποτέλεσμα της Συνόδου όπως σχολιάζουν αναλυτές και δημοσιογράφοι εδώ στην Ουάσιγκτον.
Όπως είπε ο κ. Μπάιντεν στην πολιτική τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει μια «πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση ανάμεσα σε δύο ηγέτες». «Έκανα αυτό που ήρθα να κάνω στην Γενεύη» είπε ο κ. Μπάιντεν, «μετέφερα στον ομόλογο μου με σαφήνεια την αποφασιστικότητα μου να υπερασπιστώ τα αμερικανικά συμφέροντα, αναζήτησα πεδία στα οποία θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε και του επανέλαβα την προσήλωση μου στις αξίες των ΗΠΑ».
«Είπα με σαφήνεια ότι δεν θα ανεχτούμε απόπειρες παραβίασης της δημοκρατικής κυριαρχίας μας ή αποσταθεροποίησης των δημοκρατικών εκλογών μας και ότι θα απαντήσουμε», ανέφερε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος εξήγησε ότι ήθελε να μεταφέρει τις θέσεις του στον κ. Πούτιν με ακρίβεια χωρίς παρερμηνείες και δεύτερες αναγνώσεις και ότι η ατζέντα που του μετέφερε δεν στρέφεται κατά της Ρωσίας αλλά είναι υπέρ του αμερικανικού λαού.
Ο κ. Μπάιντεν επέμεινε ότι η πρόθεση του είναι να δημιουργήσει μια σχέση προβλεψιμότητας και στρατηγικής σταθερότητας «για το καλό του κόσμου». Μια σχέση, σύμφωνα με την κοινή δήλωση που εκδόθηκε, η οποία θα μειώνει τον κίνδυνο ένοπλης σύρραξης και πυρηνικού πολέμου. Ο Αμερικανός Πρόεδρος ανέφερε ότι ο κ. Πούτιν «με μια τόσο επιβαρυμένη οικονομία το τελευταίο που θέλει είναι ένας ψυχρός πόλεμος».
Στο θέμα των κυβερνοεπιθέσεων ανέφερε ότι παρέδωσε στον ομόλογο του μια λίστα 16 στόχων και υποδομών που θα πρέπει να προστατεύονται από τέτοιου είδους ενέργειες, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ διαθέτουν εξαιρετικές ικανότητες στον κυβερνοχώρο τις γνωρίζει καλά ο κ. Πούτιν” και συνεπώς θα υπάρχουν συνέπειες σε περίπτωση παραβίασης.
Ο κ. Μπάιντεν είπε ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος και αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει ο Ρώσος ομόλογός του. Παραδέχτηκε όμως ότι δεν υπάρχει η αφελής αίσθηση πως όλα είναι μια χαρά.
Για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι θα βρίσκονται «πάντα στο τραπέζι». «Το θέμα δεν είναι να στοχοθετήσουμε τη Ρωσία όταν παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αφορά το ποιοι είμαστε εμείς. Πώς μπορώ να είμαι πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και να μην καταγγέλλω την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;» διερωτήθηκε.
Ο κ. Μπάιντεν υποστήριξε ότι οι ενέργειες του Ρώσου ηγέτη «υποβαθμίζουν» τη θέση της χώρας στην παγκόσμια σκηνή: «Πώς θα φαινόταν αν εμείς εμπλεκόμαστε σε δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκεται εκείνος; Υπονομεύεται η υπόληψη μιας χώρας που επιδιώκει απελπισμένα να διασφαλίσει ότι θα διατηρήσει τη φήμη της ως μεγάλης παγκόσμιας δύναμης».
Ο Βλ. Πούτιν
Ο Ρώσος πρόεδρος, έκρινε ότι αυτή η πρώτη συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του ήταν εποικοδομητική, «χωρίς εχθρότητα», αλλά δεν ανακοίνωσε κάποια συγκεκριμένη πρωτοβουλία.
Ο Ρώσος ηγέτης χαρακτήρισε τον 78χρονο Μπάιντεν «έμπειρο» πολιτικό, σημειώνοντας ότι «μιλούν την ίδια γλώσσα», αλλά πρόσθεσε ότι δεν υπήρξε φιλία αλλά ένας πραγματιστικός διάλογος γύρω από τα συμφέροντα των δύο χωρών. Είναι «δύσκολο να πει» αν οι σχέσεις της Ρωσίας με τις ΗΠΑ θα βελτιωθούν, αλλά σχολίασε ότι υπήρξε μια «αχτίδα ελπίδας» όσον αφορά την αμοιβαία εμπιστοσύνη τους.
Οι δύο ηγέτες δεν προσκάλεσαν ο ένας τον άλλον στην Ουάσινγκτον ή τη Μόσχα.
Το γεγονός ότι επέλεξαν να δώσουν ξεχωριστά συνεντεύξεις Τύπου δείχνει ότι δεν υπήρξε επίσης το ευχάριστο κλίμα που συνόδευσε τη συνάντηση του Πούτιν με τον προκάτοχο του Μπάιντεν, τον Ντόναλντ Τραμπ, το 2018 στο Ελσίνκι, όπου ο Ρώσος πρόεδρος χάρισε στον ομόλογό του μια μπάλα ποδοσφαίρου. Επίσης, δεν γευμάτισαν μαζί.
Ο 68χρονος Πούτιν, ο πρώτος που μίλησε στους δημοσιογράφους, είπε ότι η συζήτηση ήταν «ειλικρινής και άμεση», υπογραμμίζοντας όμως ότι δεν πρόκειται για διαγωνισμό. «Σε πολλά θέματα οι εκτιμήσεις μας διαφέρουν, αλλά οι δύο πλευρές έδειξαν μια επιθυμία να καταλάβουν η μία την άλλη και να αναζητήσουν μέσα για την προσέγγιση των θέσεών τους», πρόσθεσε.
Μοναδική ένδειξη μιας πιθανής αποκλιμάκωσης, ο Πούτιν είπε ότι συμφώνησε με τον Μπάιντεν να επιστρέψουν στις πρωτεύουσες οι πρεσβευτές που είχαν ανακληθεί για διαβουλεύσεις νωρίτερα φέτος. Έκρινε επίσης ότι είναι πιθανή μια «συμβιβαστική λύση» για ανταλλαγή κρατουμένων.
Ο Πούτιν παραδέχτηκε ότι αναφέρθηκαν στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά αμέσως μετά εξαπέλυσε επίθεση στις ΗΠΑ για το θέμα αυτό: μίλησε για την εισβολή στο Κογκρέσο, στις 6 Ιανουαρίου, για έναν βομβαρδισμό αμάχων στο Αφγανιστάν αλλά και για την αστυνομική βία σε βάρος των Αφροαμερικανών.
Όσον αφορά την τύχη του ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος συνελήφθη και φυλακίστηκε μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, αφού νοσηλεύτηκε στη Γερμανία με δηλητηρίαση –για την οποία κατηγορεί το Κρεμλίνο– ο Πούτιν σχολίασε: «Ο άνθρωπος αυτός γνώριζε ότι παραβίαζε τον νόμο που ισχύει στη Ρωσία» και ήξερε τι θα συνέβαινε αν επέστρεφε στη χώρα του.
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε επίσης ότι Ρωσία και ΗΠΑ φέρουν ευθύνη για την πυρηνική σταθερότητα και θα ξεκινήσουν συνομιλίες για πιθανές αλλαγές στη συνθήκη New START (Νέα Συμφωνία για τη μείωση των στρατηγικών όπλων) η ισχύς της οποίας πρόσφατα παρατάθηκε.
Ουάσινγκτον και Μόσχα θα πρέπει επίσης να ξεκινήσουν συνομιλίες για την κυβερνοασφάλεια, πρόσθεσε, υποστηρίζοντας ωστόσο ότι οι περισσότερες κυβερνοεπιθέσεις προέρχονται από τις ΗΠΑ.
