Ο κορωνοϊός “πάγωσε” τη β’ φάση μείωσης του ΕΝΦΙΑ, όπως επίσης την ανοδική τάση που καταγραφόταν στην κτηματαγορά εδώ και περίπου 18 μήνες. Το 2021 θα “σημαδευτεί”- εκτός νέου απροόπτου- από την ολοκλήρωση της (όποιας) επικαιροποίησης των αντικειμενικών αξιών, καθιστώντας αναγκαία και την αλλαγή της δομής του ΕΝΦΙΑ, έτσι ώστε να μην υπάρξουν επιβαρύνσεις και στρεβλώσεις.
Ο Πρωθυπουργός προανήγγειλε την ελάφρυνση των μικρών νησιών ως πρώτο βήμα, ωστόσο ουδείς μπορεί να βάλει το χέρι στη φωτιά αυτήν τη στιγμή ότι την επόμενη χρονιά θα εξασφαλιστεί ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος και για τη μεσοσταθμική μείωση κατά 8%, που προέβλεπε ο φετινός σχεδιασμός. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή κάνει... πρωταθλητισμό στους φόρους που επιβαρύνουν την ακίνητη περιουσία, καθώς όπως αναδεικνύει μια ακόμα σχετική συγκριτική μελέτη του Tax Foundation, μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν υψηλότερη φορολογία.
Ανατρέχοντας στους πρώιμους φόρους περιουσίας, την περίοδο της φεουδαρχίας, διαπιστώνει κανείς ότι το πνεύμα αυτών των φόρων ήταν η επιβάρυνση της γης. Έτσι ο φόρος κατοχής πληρωνόταν κυρίως απ’ όσους δούλευαν τη γη, δηλαδή από τους αγρότες. Στη σύγχρονη εποχή, η φιλοσοφία έχει αλλάξει και ο φόρος περιουσίας επιβάλλεται και στα ακίνητα ή μάλλον ως επί το πλείστον στα ακίνητα, που κατέχουν φυσικά και νομικά πρόσωπα. Ποιο είναι το πρόβλημα; Σύμφωνα με τη μελέτη, η υψηλή φορολογία περιουσίας, που δεν επιβάλλεται μόνο στη γη αλλά και σε κτίρια/υποδομές, μπορεί να αποθαρρύνει τις επενδύσεις.
Ο λόγος είναι απλός. Η επένδυση σε κάποια κατασκευή συνεπάγεται περισσότερο φόρο κι αυτό λειτουργεί ως αντικίνητρο. Έτσι, σε μια συγκυρία εντεινόμενου ανταγωνισμού προσέλκυσης επενδύσεων, είναι προφανές ότι το... χρήμα θα κατευθυνθεί εκεί όπου οι επιβαρύνσεις είναι μικρότερες και δυστυχώς η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται σε αυτόν τον κατάλογο. Όπως αποτυπώνεται στη σχετική μελέτη, οι 19 από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες δίνουν τη δυνατότητα έκπτωσης των φόρων περιουσίας ή γης από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, γεγονός που περιορίζει τα φορολογικά βάρη και ενθαρρύνει τους επενδυτές.
Λουξεμβούργο, Ελβετία, Τσεχία, Αυστρία έχουν χαμηλά ποσοστά φορολόγησης, ενώ η Εσθονία είναι η μοναδική χώρα που φορολογεί μόνο τη γη. Η Ελλάδα, πέρα από την υψηλή φορολογία, δεν προβλέπει έκπτωση της από τα φορολογητέα εισοδήματα των νομικών προσώπων.
Αποκαλυπτικά είναι και τα συγκριτικά στοιχεία του ΟΟΣΑ, στα οποία παραπέμπει η μελέτη του Tax Foundation, καθώς αναδεικνύουν το γεγονός ότι η φορολογία της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα δεν είναι μόνο από τις υψηλότερες, αλλά αυξήθηκε βίαια από το 2010 και μετά. Ειδικότερα, από το 0,2% του ΑΕΠ έφτασε ως το 2,1%, εξ ου και οι αλλεπάλληλες συστάσεις για εξορθολογισμό του ΕΝΦΙΑ- και όχι μόνο.
Φόροι στην ακίνητη περιουσία (% ΑΕΠ)
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Australia 1.3 1.4 1.4 1.4 1.4 1.4 1.5 1.5 1.6 1.7 1.6 ..
Austria 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2
Belgium 1.2 1.2 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3
Canada 2.8 2.9 3.2 3.1 3.0 3.0 3.0 3.0 3.1 3.2 3.1 3.1
Chile 0.5 0.6 0.7 0.6 0.6 0.6 0.6 0.6 0.7 0.7 0.7 0.7
Colombia 0.5 0.5 0.6 0.6 0.6 0.6 0.7 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8
Czech Republic 0.1 0.1 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2
Denmark 1.1 1.2 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.3 1.4 1.3 1.3 1.3
Estonia 0.2 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.2 0.2
Finland 0.5 0.5 0.5 0.6 0.6 0.6 0.7 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8
France 2.2 2.2 2.4 2.5 2.5 2.6 2.7 2.7 2.7 2.8 2.8 2.6
Germany 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4
Greece 0.3 0.3 0.3 0.2 1.2 1.5 1.4 1.9 2.0 2.1 2.0 ..
Hungary 0.3 0.3 0.3 0.3 0.4 0.4 0.6 0.6 0.6 0.6 0.6 0.5
Iceland 1.5 1.6 1.7 1.7 1.6 1.6 1.6 1.6 1.5 1.6 1.7 1.6
Ireland 0.6 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8 1.0 1.0 0.7 0.7 0.6 0.6
Israel 2.2 2.2 2.2 2.1 2.1 2.1 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 1.9
Italy 0.8 0.6 0.6 0.6 0.6 1.5 1.3 1.6 1.5 1.3 1.3 1.3
Japan 1.9 2.0 2.1 2.0 2.1 2.0 1.9 1.9 1.9 1.9 1.9 1.9
Korea 0.9 0.9 0.8 0.7 0.7 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.9
Latvia 0.5 0.4 0.6 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.9 0.8 0.8
Lithuania 0.3 0.3 0.3 0.4 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3
Luxembourg 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1
Mexico 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 ..
Netherlands 0.6 0.6 0.7 0.7 0.7 0.7 0.8 1.0 0.9 0.9 0.9 0.9
New Zealand 1.8 1.9 1.9 2.0 2.0 2.0 1.9 1.9 1.9 1.9 1.9 1.9
Norway 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.4 0.4 0.4 0.4 0.5
Poland 1.1 1.2 1.2 1.1 1.1 1.2 1.3 1.2 1.2 1.2 1.2 1.1
Portugal 0.6 0.6 0.6 0.6 0.7 0.7 0.8 0.8 0.9 0.8 0.8 0.8
Slovak Republic 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4
Slovenia 0.4 0.4 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5
Spain 0.7 0.7 0.8 0.9 0.9 1.1 1.1 1.2 1.2 1.1 1.1 1.1
Sweden 0.8 0.7 0.8 0.7 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.8 0.7 0.7
Switzerland 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2
Turkey 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.3 0.3 0.2 0.2
United Kingdom 2.9 3.0 3.2 3.2 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1
United States 2.8 2.8 3.0 2.9 2.8 2.7 2.7 2.7 2.7 2.7 2.7 2.7
OECD - Average 0.9 0.9 1.0 1.0 1.0 1.1 1.1 1.1 1.1 1.1 1.1 1.1