Το Καλά και σήμερα, είναι η καταγραφή του αγώνα της Σοφίας ΝικολαΪδου με τον καρκίνο. Όπως η ίδια γράφει ως υποσημείωση στον τίτλο, Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος. Δεν φοβάται να αναφέρεται στον καρκίνο με το όνομά του. Μια γυναίκα που λίγες μέρες μετά την ανακάλυψη του όγκου ξεκίνησε μία μεγάλη μάχη για να σταθεί όρθια μπροστά στον κίνδυνο της απώλειας της ζωής της. Καταγράφοντας σε χαρτί τις καθημερινές σκέψεις της, τις καταστάσεις  που κλήθηκε  να αντιμετωπίσει, μας παρουσίαζει τη δύναμη, το φόβο, την ελπίδα  και την πραγματικότητα που σε καλεί να αναθεωρήσεις όλα όσα θεωρούσες δεδομένα.

Πώς αποφασίσατε να καταγράψατε την τότε καθημερινότητά σας στο χαρτί; Ήταν η δύναμη της συνήθειας ενός συγγραφέα ή η ανάγκη να εκφράσετε όλα όσα σκεφτόσασταν και δεν έβγαιναν από τα χείλη;

Για μένα, η συγκεκριμένη καταγραφή ήταν μια φυσική κίνηση. Είμαι συγγραφέας, οι λέξεις είναι ο τρόπος μου να καταλαβαίνω τι συμβαίνει γύρω μου και μέσα μου. Με τον καρκίνο έκανα αυτό που ξέρω να κάνω: τον κάθισα απέναντι, τον έβαλα σε λέξεις, τον κοίταξα κατάματα, για να μπορέσω να πάω παραπέρα. Και όχι, δεν ήταν η δύναμη της συνήθειας. Ήταν κάτι πιο ουσιαστικό και βαθύ. Ήταν η ανάγκη να αποκτήσουν όνομα τα πράγματα, οι σκέψεις, τα αισθήματα. Άλλωστε αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα, την επομένη της διάγνωσης, όταν επέστρεφα σπίτι με τα χαρτιά των εξετάσεων παραμάσχαλα: «θα γίνει όμως ένα ωραίο βιβλίο». Χαζό, ξεχαζό, εμένα αυτή η σκέψη με παρηγόρησε.

Θεωρείτε ότι το βιβλίο αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πηγή δύναμης για τους    ανθρώπους που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση με την τότε δική σας, αλλά και για το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον τους;

Θεωρώ ότι αυτό το βιβλίο δεν απευθύνεται (μόνο) στους ανθρώπους που βίωσαν την ασθένεια στο σώμα τους ή στους δικούς τους ανθρώπους. Θεωρώ ότι απευθύνεται (κυρίως ίσως) σε όλους τους υπόλοιπους. Σ’ αυτούς που νομίζουν ότι είναι υγιείς:). Όταν η πραγματικότητα γίνεται αφήγηση, όταν τα συμβάντα αποκτούν πλοκή, τότε η ιστορία μάς αφορά όλους. Γιατί αυτή είναι η ανθρώπινη κατάσταση: παθαίνουμε, μαθαίνουμε, προχωρούμε.

Λίγους μήνες πριν βρεθήκατε στην Αμερική και τον Καναδά για την παρουσίαση του βιβλίου σας Χορεύουν οι ελέφαντες (The Scapegoat). Πώς νιώσατε όταν είδατε μεταφρασμένο, τοποθετημένο στα ράφια των εκεί βιβλιοπωλείων ένα δικό σας βιβλίο;

Την περίοδο της βαριάς χημειοθεραπείας κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ και τον αγγλόφωνο κόσμο το μυθιστόρημά μου Χορεύουν οι ελέφαντες (The Scapegoat, Melville House, 2015, translated by Karen Emmerich). Λίγους μήνες μετά μου έγινε η πρόταση από το Onassis Foundation (USA) να γίνει μια σειρά βιβλιοπαρουσιάσεων-συζητήσεων με αφορμή την έκδοση του βιβλίου σε μεγάλα πανεπιστήμια της ανατολικής ακτής (Princeton University, Harvard University, Brown University, Stony Brook University, Stockton College, University of Florida, University of South Florida). Αυτό συνέπεσε με την πρόταση για συμμετοχή στο διεθνές φεστιβάλ International Fair of Authors στο Τορόντο του Καναδά. Τη μέρα που απογειώθηκε το αεροπλάνο και κοίταξα τα σύννεφα από το παράθυρό μου, δεν μπόρεσα να μη σκεφτώ: «Για κοίτα. Πέρυσι τέτοιον καιρό δεν μπορούσα να κάνω τον γύρο από το κρεβάτι μου. Έχει ο καιρός γυρίσματα». Αυτό που ένιωσα, λοιπόν, ήταν χαρά. Καθαρή, αμόλυντη χαρά. Δεν είναι λίγο πράμα να έρχονται αναγνώστες (Αμερικανοί, Κινέζοι, Κορεάτες, φοιτητές οι περισσότεροι, αλλά όχι μόνο) που έχουν διαβάσει το βιβλίο, σε ρωτούν γι’ αυτό κι εκφράζουν την αναγνωστική ευφορία τους. Ή να συζητάς για το βιβλίο σου με διακεκριμένους επαΐοντες μελετητές από την άλλη μεριά του Ατλαντικού. Δεν μου το χρωστούσε η ζωή. Και το βίωσα ως αυτό που ήταν: ένα  ωραίο και μεγάλο δώρο.

Πώς αντιμετωπίζετε πλέον την κάθε μέρα που περνάει; Τι απολαμβάνετε περισσότερο;

Όπως κάθε οριακή εμπειρία, έτσι και ο καρκίνος: βάζει κάποια πράγματα στη θέση τους. Αυτό που χάνεις είναι η ησυχία σου. Αυτό που κερδίζεις: νιώθεις τα δευτερόλεπτα στη διαπασών. Δεν ξοδεύεις πια χρόνο σε βλακείες.
Οι μικροπρέπειες και οι μικροστενοχώριες της καθημερινότητας κυλούν πάνω μου σαν το νερό – και φεύγουν. Απολαμβάνω τα πάντα: τον ήλιο το πρωί, μια βόλτα, μια σαχλαμάρα με φίλους, ένα χάδι. Όσο πιο μικρές, τόσο πιο χαρές τελικά. Ακούγεται οξύμωρο, αλλά είμαι πιο χαρούμενος άνθρωπος τώρα πια.

Τι θα θέλατε να ευχηθείτε στους ανθρώπους που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση;
Μια λέξη μόνο: δύναμη.
Το σώμα αντέχει περισσότερο απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε.

Τελειώνοντας, ετοιμάζετε κάτι καινούργιο;
Φυσικά. Το επόμενο μυθιστόρημά μου.

Καλά και σήμερα. Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος διατίθεται από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Συνέντευξη στην Κατερίνα Σαμψώνα