Το 10,6% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι αριστερόχειρες, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη έως τώρα διεθνή μελέτη, επικεφαλής της οποίας ήσαν ερευνήτριες του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικό ψυχολογίας «Psychological Bulletin», συμμετείχαν ακόμα ερευνητές από το πανεπιστήμια της Οξφόρδης, του Μπρίστολ και του Σεντ Άντριους από τη Βρετανία, καθώς επίσης του Μπόχουμ από τη Γερμανία.
Η συχνότητα της αριστεροχειρίας έχει επηρεάσει διάφορα πεδία της έρευνας, από την γνωστική νευροεπιστήμη έως την ανθρώπινη εξέλιξη. Χρησιμοποιείται από τους ερευνητές ως ένας έμμεσος δείκτης για την οργάνωση του εγκεφάλου για τις γλωσσικές λειτουργίες, με τους δεξιόχειρες να έχουν το αριστερό ημισφαίριο για τις γλωσσικές λειτουργίες, ενώ για τους αριστερόχειρες αυτό το μοτίβο να είναι συχνά διαφοροποιημένο.
Η αριστερόχειρες και ο όρος της κυριοχειρίας
Ενώ εκατοντάδες εμπειρικές μελέτες έχουν μετρήσει την κυριοχειρία (ποιο χέρι είναι το κύριο σε ένα άνθρωπο), δεν είχε υπάρξει ποτέ μια τόσο εκτεταμένη, σε μεγάλη κλίμακα ανασκόπηση της κυριοχειρίας και των παραγόντων που τον επηρεάζουν. Το ποσοστό των ατόμων που προτιμούν το αριστερό τους χέρι από το δεξί, αποτελούσε μια τυχαία εκτίμηση έως τώρα.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν πέντε μετα-αναλύσεις που περιελάμβαναν 200 έρευνες, στις οποίες συνολικά 2.396.170 άτομα εξετάστηκαν σε διάφορες χειρωνακτικές εργασίες. Οι μετα-αναλύσεις έδειξαν ότι το ποσοστό (ο επιπολασμός) της αριστεροχειρίας βρίσκεται μεταξύ του 9,34% (χρησιμοποιώντας τα πιο αυστηρά κριτήρια για την αριστεροχειρία) και του 18,1% (χρησιμοποιώντας το πιο επιλεκτικό κριτήριο της μη δεξιάς κυριοχειρίας), με την καλύτερη συνολική εκτίμηση να είναι το 10,6%.
9% των ανθρώπων χρησιμοποιεί τόσο το δεξί, όσο και το αριστερό χέρι
Συνήθως, η κυριοχειρία καθορίζεται με βάση το ποιο χέρι χρησιμοποιεί κανείς για να γράψει. Ωστόσο, γι' αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές έλαβαν υπόψη το γεγονός ότι περίπου το 9% των ανθρώπων χρησιμοποιεί διαφορετικά χέρια για διαφορετικές εργασίες, πράγμα το οποίο βελτίωσε περαιτέρω την ακρίβεια των ευρημάτων τους.
Η κύρια ερευνήτρια της μελέτης, δρ Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού, επίκουρη καθηγήτρια Νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δήλωσε: «Η κυριοχειρία μετριέται συστηματικά στις ψυχολογικές και νευροεπιστημονικές μελέτες, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι περισσότερες από 60.000 δημοσιευμένες έρευνες εμφανίζονται όταν χρησιμοποιηθεί ο όρος "κυριοχειρία" κατά την αναζήτηση του όρου στην επιστημονική βάση δεδομένων PubMed.
Όμως, ο επιπολασμός της κυριοχειρίας έχει αποτελέσει σημείο αμφισβήτησης μεταξύ διαφορετικών μελετών και στην παρούσα μελέτη αναφέρουμε μια ισχυρή εκτίμηση αυτής της επικράτησης, παρέχοντας μια οριστική απάντηση σε μια μακρόχρονη, έντονη συζήτηση».
Η συν-συγγραφέας της μελέτης Dr Silvia Paracchini της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του St Andrews ανέφερε: «Ενώ διαισθητικά χωρίζουμε συνήθως τους ανθρώπους σε αριστερόχειρες και δεξιόχειρες, τα δεδομένα μάς δείχνουν ότι το ποσοστό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν διαφορετικά χέρια για διαφορετικά έργα, είναι σχεδόν το ίδιο με το ποσοστό των αριστερόχειρων».
