Ένα νέο τρόπο για να αναγνωρίσουν τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο ρίσκο αυτοκτονικών τάσεων, βασισμένοι μόνο σε ορισμένους βιολογικούς δείκτες στο αίμα τους, ανακάλυψαν επιστήμονες.

Η έρευνα βασίζεται σε μικρό αριθμό δείγματος, με μόλις 200 συμμετέχοντες. Από αυτούς, οι μισοί είχαν σοβαρή κατάθλιψη και αυτοκτονικό ιδεασμό και οι άλλοι μισοί όχι. Η ακρίβεια της διάγνωσης όμως ήταν αρκετά υψηλή, φτάνοντας το 90%. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα αν αναλογιστούμε πως βασίζεται σε λίγους μόλις δείκτες παραγωγής ενέργειας των κυττάρων.

Η έρευνα αποκάλυψε πως οι συμμετέχοντες με σοβαρή μορφή κατάθλιψης (tr-MDD) είχαν σημαντικές ελλείψεις μεταβολιτών στο αίμα, όπως η καρνιτίνη η οποία παίζει ρόλο στην παραγωγή ενέργειας των κυττάρων, το φολικό οξύ που ρυθμίζει την έκφραση των γονιδίων, της βιταμίνης D και άλλων.

Κανένας από αυτούς τους μεταβολίτες δεν είναι μία μαγική ουσία που θα αντιστρέψει εντελώς την κατάθλιψη κάποιου. Ωστόσο, τα αποτελέσματα μάς δείχνουν πως υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να σπρώξουμε το μεταβολισμό στη σωστή κατεύθυνση και να βοηθήσουμε τους ασθενείς να ανταποκριθούν καλύτερα στη θεραπεία. Όσον αφορά την αυτοκτονία, αυτό ίσως να είναι αρκετό για να αποτρέψει τους ανθρώπους από το να ξεπεράσουν αυτό το όριο.

Παρόλο που τα συμπτώματα της σοβαρής κατάθλιψης (MDD) είναι κυρίως ψυχολογικά, την τελευταία δεκαετία έρευνες έχουν βρει ένα σύνδεσμο μεταξύ της κατάθλιψης και μεταβολικών ανωμαλιών, καθώς και οι δύο καταστάσεις έχουν χρόνιες φλεγμονώδεις συνθήκες. Δεδομένου πως οι κλινικές θεραπείες για την κατάθλιψη δε λειτουργούν για όλους, πολλοί επιστήμονες μελετούν τώρα δείκτες φλεγμονής με την ελπίδα να εντοπίσουν νέους στόχους για τα φάρμακα.

Οι σύγχρονες τεχνολογίες όπως η μεταβολιτωματική, μας βοηθούν να ακούμε τις συζητήσεις των κυττάρων στη δική τους γλώσσα, η οποία είναι η βιοχημεία.

Σε αυτήν την έρευνα οι ερευνητές μελέτησαν 448 μεταβολίτες για να βρουν ποιοι είναι σχετικοί με την κατάθλιψη και τον αυτοκτονικό ιδεασμό. Βρήκαν λοιπόν πως όταν η μεταβολική καρδιά του κυττάρου – τα μιτοχόνδρια – μειώνουν την παραγωγή ουσιών που αντιδρούν στο οξυγόνο, ωθούν το κύτταρο να αυξήσει το μεταβολισμό του. Αν αυτό συνεχιστεί, προκαλεί μία περίσσια κυτταρική ενέργεια που παράγεται από τα μεταβολικά κύτταρα ATP.

Όταν το ATP είναι μέσα στο κύτταρο, δρα ως η πηγή ενέργειάς του, αλλά έξω από το κύτταρο αποτελεί ένα σήμα κινδύνου που ενεργοποιεί δεκάδες προστατευτικές λειτουργίες που αντιδρούν σε κάποιο στρεσογόνο παράγοντα. Υποθέτουμε πως οι απόπειρες αυτοκτονίας μπορεί να είναι μέρος μίας μεγαλύτερης παρόρμησης του σώματος να σταματήσει μία στρεσογόνο αντίδραση η οποία έχει γίνει αφόρητη σε κυτταρικό επίπεδο.

Οι δείκτες στο αίμα που υποδεικνύουν τον αυτοκτονικό ιδεασμό πρέπει να επιβεβαιωθούν από περαιτέρω έρευνα, αλλά οι επιστήμονες αυτής της μελέτης ελπίζουν πως τα ευρήματά τους κάποια μέρα θα σώσουν ζωές.